Hipoglikemia a hiperglikemia

Tym razem dwa pojęcia, które często przewijają się w wielu miejscach - prasa, media, środowisko medyczne i pacjenci. 


HIPOGLIKEMIA I HIPERGLIKEDIA  - pojęcia przeciwstawne ale często przez wielu ludzi mylone.



HIPOGLIKEMIA to jedno z najczęstszych powikłań cukrzycy. 

U diabetyków przyczyny niedocukrzenia to w przeważającej liczbie sytuacji to błąd w diecie lub źle leczona cukrzyca. Inaczej jest u osób, które nie są chore na cukrzycę. W ich przypadku niski poziom cukru we krwi może wskazywać na choroby wątroby, nerek, a nawet na nowotwór trzustki. 

Hipoglikemia, inaczej niedocukrzenie krwi, oznacza bardzo niski poziom cukru/glukozy we krwi - 
poniżej 50mg/dl (2,8mmol/l), 
a norma to 
60-100mg/dl (3.3-5.6 mmol/l). 

Trzeba mieć baczenie na fakt, że u części chorych (tak jak u mnie) objawy niedocukrzenia mogą wystąpić przy wyższych stężeniach cukru we krwi (ja przy poziomie 75-80mg/dl już zaczynam odpływać :( )

Hipoglikemia występuje najczęściej u osób z cukrzycą typu 1 niż 2, zwykle w trakcie intensywnego leczenia insuliną, choć może pojawić się także u osób zdrowych.

Przyczyny hipoglikemii.

U chorych na cukrzycę, hipoglikemię może spowodować zbyt duża dawka wstrzykniętej insuliny lub doustnego leku hipoglikemizującego, jednak najczęstszą przyczyną niedocukrzenia jest błąd dietetyczny - albo opóźniony, albo pominięty albo za mały posiłek. Na taki stan organizmu może mieć też wpływ zbyt długa przerwa między posiłkami lub zbyt długi odstęp między wstrzyknięciem insuliny a posiłkiem.

Wpływ na spadek poziomu cukru we krwi ma także nieplanowany, przedłużony lub forsowny wysiłek fizyczny. Wówczas objawy hipoglikemii mogą pojawiać się do 36 godzin po wysiłku. Alkohol wypity w zbyt dużej dawce, zwłaszcza na czczo, także może przyczynić się do obniżenia poziomu cukru we krwi.

Z kolei u osób, które nie są chore na cukrzycę, hipoglikemia może być wynikiem napięcia nerwowego i stresu. Te dwa czynniki stymulują nadnercza do ciągłej pracy i wytwarzania m.in. adrenaliny, która powstrzymuje trzustkę przed produkcją nadmiernych ilości insuliny. Jednak przy stresującym trybie życia może dojść do przeciążenia nadnerczy, czego konsekwencją jest niedobór adrenaliny, a co za tym idzie - nadmierne wytwarzanie insuliny. A zbyt duża ilość tej substancji w organizmie niebezpiecznie obniża poziom glukozy we krwi.
Niedocukrzenie może być także konsekwencją niewłaściwej diety - spożywania w nadmiarze kofeiny, która jest zawarta w kawie, mocnej herbacie, czekoladzie czy napojach typu cola. Po spożyciu tego typu produktów poziom glukozy we krwi początkowo gwałtownie wzrasta. Wówczas trzustka w szybkim tempie wytwarza dużą dawkę insuliny, żeby obniżyć wysoki poziom cukru. Insulina może jednak obniżyć poziom glukozy poniżej normy, co powoduje pojawienie się objawów hipoglikemii.

Hipoglikemia - na jakie choroby może wskazywać?

Hipoglikemia może wskazywać na inne choroby takie jak: choroby wątroby i nerek, a także nowotworu trzustki. Może również wskazywać na niewydolność kory nadnerczy, przysadki mózgowej, niedoczynność tarczycy.  

Ponadto zbyt niski poziom cukru we krwi może być wynikiem działania niektórych leków, alkoholu, a nawet powikłaniem po operacji w obrębie jamy brzusznej. No i w końcu hipoglikemia może być również jednym z pierwszych objawów cukrzycy.

HIPERGLIKEMIA  to stan, kiedy poziom cukru we krwi wzrasta ponad poziom prawidłowy. 
Może pojawić się:

• po dużym posiłku 
• lub w czasie choroby. 

Jeżeli podwyższenie poziomu cukru we krwi trwa krótko to hiperglikemia nie jest poważnym stanem. Ale trzeba mieć na uwadze, że bardzo wysokie poziomy cukru mogą być przyczyną stanu zagrożenia życia, jeżeli nie są rozpoznane i prawidłowo leczone.

Należy pamiętać, że przedłużone okresy nawet umiarkowanie podwyższonego poziomu cukru mogą prowadzić do poważnych powikłań cukrzycy. Prawie zawsze możesz obniżyć sobie poziom cukru we krwi we własnym zakresie.

Objawy hiperglikemii

Wysoki poziom cukru sprawia, że:

• chce się pić 
• często odwiedza się toaletę by oddać mocz
• ma się większy apetyt niż zwykle
• ciągle jest się zmęczonym 
• mamy uczucie notorycznego niewyspania
• pojawiają się zaburzenia widzenia
• odczuwamy skurcze w nogach. 

Przyczyny hiperglikemii

Poziom cukru może wzrosnąć:

• jeśli weźmiesz zbyt mało insuliny 
• kiedy zjesz zbyt obfity posiłek, szczególnie jeśli jest bogaty w węglowodany. 
• jeżeli jesteś chory i masz gorączkę, 
• wykonałeś mniejszy niż zwykle wysiłek fizyczny 
• jesteś narażony na fizyczny lub emocjonalny stres
• tuż przed miesiączką 

Ostre powikłania hiperglikemii:

Kwasicza śpiączka ketonowa,
Śpiączka hipermolalna (nieketonowa hiperosmolalna hiperglikemia),
Kwasica mleczanowa.